Historie Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte met Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement betreffende de Amstel
het departement betreffende de Delf
Ernaast lagen tevens het departement met een Schelde en Maas en het departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de nieuwe opstelling niet en na de instelling in 1801 van het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld volgens de antieke gewestelijke grenzen van Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vervangen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 dit Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden betreffende de Maas.
Nadat een Fransen eind 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef de rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden de departementen vervangen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden over een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Over Maanen werden in een grondwetcommissie nog de titel Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werden door de rest over een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug van Friesland tot Holland, doch ons deel betreffende Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werd ook het laatste Hollands Brabant, nederland over Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te beperken werd Holland bij een grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat met Amsterdam en drong men aan op het herstel betreffende de verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werden echter niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze bij Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake met een samenvoeging aangaande de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden duidelijk dat deze plannen over een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel met Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door middel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden door remedie aangaande de Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden het IJ) wanneer grens fungeert.
Ten zuiden met het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tevens het Gooi, evenals ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet volkomen vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en andere, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zich in het deel betreffende een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden een Kop van Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust over de provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen zodra Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden aangaande dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, met een Hoogovens en overige industrie: het is het westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, met klik site mits middelpunt een haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden aangaande Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op een noordpunt met dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende de daarin, al dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, dat behalve in Amsterdam in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te beluisteren, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meeste organische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe meer het lokale dialect aangaande een standaardtaal afwijkt; in het bijzonder het Tessels en het Wierings hebben een heel eigen karakter.
Net ingeval in overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang met een dialecten. Toch zijn sommige dialecten nog opvallend vitaal. Met name het Volendams wordt ter plaatse nog heel doorgaans gesproken. Overige dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden met dit IJ bestaan de meeste afwijkende.
Tussen dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden aangaande het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten over Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen deze uitleg de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel een Waddeneilanden hebben een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor zeer scherp van een omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
Een ordening aangaande de dialecten boven dit IJ is problematisch en is aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op de verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gemeen met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen hebben en bezit dit nooit helemaal mogen vervangen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in ga naar deze website de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, wordt ze via overige taalkundigen aangaande de hand gewezen en zouden de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 6
7
8
9 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland zodra enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht aangaande een besturen aangaande een recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en verzorging betreffende zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap originele site Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland kijk op deze website (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke andere vollere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens dit hoofdartikel over het thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort